نمونه سوالات سلامت و بهداشت دوازدهم
بارم بندی امتحان نهایی سلامت و بهداشت
در امتحان نهایی سلامت و بهداشت به بخش نخست کتاب که شامل ۳ فصل اول و بخشی از فصل ۴ می باشد _ و در آزمون نیم سال اول مورد ارزیابی قرار گرفته است_ ۱۰ نمره اختصاص یافته است. بخش دوم کتاب هم که شامل ادامه فصل ۴ و فصل ۵ و ۶ می باشد، ۱۰نمره خواهد داشت. به صورت مجزا فصل یک ۱ نمره، فصل دو ۳.۵ نمره، فصل سه ۳.۵ نمره، فصل چهار ۴ نمره، فصل پنج ۴ نمره و فصل شش ۴ نمره خواهد داشت.
مدت زمان و تعداد سوالات
تعداد سوالات امتحان نهایی سلامت و بهداشت حدود ۲۰ سوال و وقت تقریبی آزمون ۹۰ دقیقه است. البته برخی سوالات شامل چند بخش می شوند اما با توجه به آنکه اکثر سوالات جواب های کوتاهی دارند، دانش آموز مشکلی با وقت آزمون نخواهد داشت.
نمونه سوالات امتحانی نوبت اول سلامت و بهداشت
| پیوست | حجم |
| دانلود نمونۀ 1 دی ماه 1401 | 218 مگا بایت |
در امتحان نهایی سلامت و بهداشت ، ۱۰ نمره به دروس نیمسال اول و ۱۰ نمره به دروس نیمسال دوم اختصاص داده شده است.
آرشیو سوالات امتحان نهایی سلامت و بهداشت پایه دوازدهم + پاسخنامه
سوالات پر تکرار درس سلامت و بهداشت 12
مرور امتحانات نهایی درس سلامت و بهداشت سالیان گذشته نشان می دهد که علیرغم تفاوت در سوالات اما ترتیب و موضوعات سوالات امتحانی تا حدود زیادی قابل پیش بینی می باشد. طی سالیان اخیر بخش اول سوالات امتحان همواره شامل درستی و نادرستی گزاره ها شده است. سوالات این بخش ۱ تا ۲ نمره خواهد داشت. در ادامه نمونه هایی از سوالات بخش درستی و نادرستی گزاره ها آورده شده است:
۱- درستی یا نادرستی هر یک از عبارت های زیر را بدون ذکر دلیل بیان کنید. (۱.۵ نمره)
غلات واجد تمام اسید آمینه های ضروری هستند.
پاسخ : نادرست
روی موجود در مواد غذایی حیوانی نسبت به روی موجود در مواد غذایی گیاهی بهتر جذب می شود.
پاسخ : درست
با بالا رفتن می زان تری گلیسرید خون، سطح HDL خون افزایش می یابد.
پاسخ : نادرست
فاصله بین رفتن به رختخواب و خوابیدن نباید بیشتر از ۱۵ تا ۳۰دقیقه باشد.
پاسخ : درست
تنباکوی جویدنی، مکیدنی و استنشاقی ماده دخانی محسوب نمی شوند.
پاسخ : نادرست
اختلالات اسکلتی، عضلانی یک پدیده چند علتی است.
پاسخ : درست
خرداد ۱۴۰۰
یکی دیگر از بخش های مهم سوالات امتحان سلامت و بهداشت پر کردن جاهای خالی می باشد. این بخش تقریبا شامل ۶ سوال و ۱.۵ نمره می باشد. در ادامه نمونه ای از سوالات این بخش بیان گردیده است:
۲- در هر یک از عبارت های زیر جای خالی را با کلمات مناسب کامل کنید.( ۱/۵ نمره)
قابل درك ترین بعد سلامت، سلامت…………. است.
پاسخ : جسمانی (۰.۲۵)
حذف برخی وعده ها به ویژه …………….. ، از عادت هاي غذایی نادرست شایع در نوجوانان است.
پاسخ : صبحانه (۰.۲۵)
سردرد ناگهانی شدید و از دست دادن تکلم از علائم سکتۀ ………… هستند.
پاسخ : مغزی (۰.۲۵)
در بیماري ایدز به دلیل سرکوب سیستم …………….، عفونت هاي دیگري در فرد بروز پیدا می کند.
پاسخ : ایمنی (۰.۲۵)
فاصله بین رفتن به رختخواب با خوابیدن نباید بیشتر از ۱۵ الی …………… دقیقه باشد.
پاسخ : ۳۰ (۰.۲۵)
تجمع ذرات ریز موجود در سیگار در ریه ها، پوسته ضخیم قهوه ای رنگی را تشکیل می دهد که …………….. نامیده می شود.
پاسخ : قطران (۰.۲۵)
شهریور ۱۳۹۹
سوالات تشریحی بخش دیگر سوالات می باشد که در ادامه تعدادی از این سوالات را مشاهده می کنید:
۳- عوامل مؤثر بر سلامت را نام ببرید. (دو مورد)
پاسخ : سبک زندگی، عوامل ژنتیکی و فردي، عوامل محیطی و دسترسی به خدمات بهداشتی – درمانی (دو مورد) (۰.۵)
دی ۱۴۰۰
۴- دو مورد از دلایل بروز عفونت ها غذایی را نام ببرید
پاسخ : آلودگی مواد غذایی به انواع مواد شیمیایی، سموم قارچی ،آفت کش ها ، فلزات سنگین و حشره کش ها ( ۰.۵) دو مورد کافی است
خرداد ۱۳۹۹
۵- منظور از دخانیات چیست؟
پاسخ : دخانیات فقط منحصر به سیگار نیست، بلکه هر ماده و یا فراورده اي که تمام یا بخشی از ماده خام تشکیل دهنده آن، گیاه توتون و یا تنباکو یا مشتقات آن باشد جزو دخانیات محسوب میشود. (۰.۵)
شهریور ۱۴۰۰
۶- دو مورد از عوامل اصلی پوسیدگی دندان را بنویسید.؟
پاسخ : ۱-میکروب ها ۲- مواد قندی ۳- مقاومت شخص و دندان ۴- زمان و سرعت ایجاد پوسیدگی (ذکر دو مورد کافی است) (۰.۵)
شهریور ۱۳۹۹
7- منظور از داشتن سبک زندگی سالم که یکی از توصیه های خودمراقبتی برای حفظ سلامت روان در دوره نوجوانی است، انجام چه کارهایی است؟ سه مورد کافی است.
پاسخ : غذاهاي سالم بخورید. براي استراحت و تمدد اعصاب وقت بگذارید. روشهاي تمدد اعصاب را که برایتان مفید است بیابید. دعا، یوگا، تکنیک های آرام سازی و تمرین تمرکز را به کار ببرید. سعی کنید از زندگیتان لذت ببرید.(۰.۷۵)
خرداد ۱۳۹۸
نمونه سوالات درس به درس سلامت و بهداشت دوازدهم
فصل 1: سلامت
درس 1 : سلامت چیست؟
- تعریف ابن سینا از سلامت را بنویسید؟
سلامت سرشت و حالتی است که در آن اعمال بدن به درستی سر می زند و نقطۀ مقابل بیماری نیست.
- ابعاد سلامت را نام ببرید.
1- سلامت جسمانی ، 2- سلامت روانی ، 3- سلامت اجتماعی و سلامت معنوی.
- پوچی و بی هدفی در زندگی نشانۀ چیست؟
ناشی از نداشتن سلامت معنوی است.
- عوامل موثر بر سلامت را ذکر کنید.
1- سبک زندگی، 2- عوامل ژنتیکی و فردی، 3- عوامل محیطی و 4- دسترسی به خدمات بهداشتی درمانی.
درس 2 سبک زندگی
- سبک زندگی سالم بر چه مبنایی صورت می گیرد؟
سبک زندگی سالم مجموعه ای از انتخاب های سالم افراد است که متناسب با موقعیت های زندگی صورت می گیرد.
- بیشترین تاثیر بر سلامت افراد کدام عامل است؟
سبک زندگی.
- مهمترین بیماری های مزمن بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت که با سبک زندکی ارتباط دارند،کدام بیماری ها هستند؟
بیماری های سکتۀ قلبی، دیابت، سرطان و پوکی استخوان.
- خودمراقبتی یعنی چه؟
خودمراقبتی یعنی فعالیت هاو اعمالی که خود یا خانواده مان برای حفظ و ارتقای سلامت مان انجام می دهیم.
- خودمراقبتی شامل چه اعمالی است؟
شامل اعمالی اکتسابی، آگاهانه و هدف دار است.
فصل 2:تغذیۀ سالم و بهداشت مواد غذایی
درس 3 برنامۀ غذایی سالم
- مواد مغذی مورد نیاز برای بدن شامل چیست؟
شامل1- کربوهیدرات ها، 2- چربی ها،3- پروتئین ها، 4- ویتامین ها و مواد معدنی و آب است.
- نقش کربو هیدرات ها در بدن چیست؟
کربوهیدرات ها انرژی مورد نیاز برای تداوم فعالیت روزانه و طبیعی ما را تأمین می کنند.
نکته: به ازای مصرف هر گرم کربوهیدرات 4 کیلوکالری انرژی ایجاد می شود.
- کربو هیدرات به چه صورت هایی در بدن ذخیره می شوند؟
به صورت گلیکوژن در ماهیچه ها و کبد ذخیره می شود.
- مازاد کربوهیدرات دریافتی به چه صورتی در بدن ذخیره می شود؟
به شکل چربی.
- نقش چربی ها در رژیم غذایی ما چیست؟
نقش مهمی در تامین انرژی مورد نیاز بدن دارند.
نکته: در ازای مصرف هر گرم چربی، 9 کیلوکالری انرژی تولید می شود.
- چربی های اضافی به چه شکلی در بدن ذخیره می شوند؟
چربی های اضافی به شکل بافت چربی در بدن ذخیره می شوند و گاهی اعضای داخلی بدن، مثلا قلب، را احاطه می کنند.
- علت نیاز بدن به ذخیرۀ چربی چیست؟
بدن برای 1- حفظ گرما، 2- ذخیره سازی و مصرف ویتامین های محلول در چربی، یعنی ویتامین های K و A ،D ،E و 3- ساخت سلول های مغزی و بافت های عصبی به چربی نیاز دارد.
- انواع چربی را نام ببرید.
چربی اشباع و غیر اشباع .
- چربی اشباع شده در چه محصولاتی یافت می شود؟
لبنی، روغن های حیوانی، گوشت و مرغ یافت می شود.
- کدام نوع از چربی ها (اشباع یا غیر اشباع) عامل تعیین کنندۀ سطح کلسترول خون است؟
چربی اشباع شده.
- مصرف چربی اشباع منجر به کدام بیماری ها می شود؟
بیماری های قلبی و برخی از سرطان ها منجر شود.
- چربی غیر اشباع چه نوع چربی است؟
نوعی چربی است که معمولا از طریق محصولات گیاهی و ماهی تأمین می شود.
- چرا در رژیم غذایی به پروتئین ها نیاز است؟
پروتئین ها یکی از مواد مغذّی هستند که بدن برای رشد، ترمیم و حفظ بافت های عضلانی به آنها نیاز دارد.
نکته: پروتئین اضافی در بدن تبدیل به انرژی می شود یا به شکل چربی در بدن ذخیره می گردد.
- واحد سازندۀ پروتئین چه نام دارد؟
اسید آمینه و 20نوع است.
نکته: بدن 11 نوع اسید آمینه را در شرایط طبیعی می سازد.
نکته: تعداد 9 نوع اسید آمینه را بدن نمی تواند بسازد و باید از طریق رژیم غذایی وارد بدن شود.
- منظور از اسید آمینه های ضروری چیست؟
9 نوع اسید آمینه ای که بدن نمی سازد اسید آمینۀ ضروری می گویند.
- منظور از پروتئین کامل و ناقص چیست؟
پروتئین کامل مشتمل بر تمامی اسیدهای آمینه ضروری است و مهم ترین منابع غذایی آنها عبارت اند از: گوشت، ماهی، مرغ، شیر و تخم مرغ ، در حالی که پروتئین های ناقص واجد تمام اسیدهای آمینه ضروری نیستند و معمولاً از طریق منابع گیاهی همچون غلات، حبوبات،خشکبار و مغزها تأمین می شوند.
- ویتامین ها چه نقشی در رژیم غذایی ما دارند؟
ویتامین ها ترکیبات یا موادی هستند که به بدن کمک می کنند کربوهیدرات ها، پروتئین ها و چربی ها را به مصرف برساند، و به عبارت دیگر سوخت و ساز کند.
- ویتامین ها چند گروهند نام ببرید.
دو گروه ، ویتامین های محلول در چربی و ویتامین های محلول در آب .
- ویژگی و نام ویتامین های محلول در چربی را را بنویسید.
ویتامین های محلول در چربی می توانند در بدن ذخیره شوند و شامل ویتامین های D ،E ،K ،A هستند و معمولاً در کبد ذخیره می شوند.
ویتامین های محلول در آب شامل ویتامین های C و گروه B هستند و بدن قادر به ذخیره سازی آنها نیست.
- چه افردی در معرض کمبود ویتامین های محلول در آب قرار دارند؟
افرادی که رژیم غذایی متعادلی ندارند.
نکته: میوه ها، سبزی ها، حبوبات و مغزدانه ها از منابع عمده تأمین کننده ویتامین ها و برخی مواد معدنی مورد نیاز بدن هستند.
- نقش مواد معدنی در رژِیم غذای ما چیست؟
عملکردهای شیمیایی بدن را تنظیم کرده و تندرستی بدن را حفظ می کنند. از مواد معدنی مهم عبارت اند از: آهن، کلسیم، منیزیم، سدیم.
- وظیفۀ هر یک از مواد معدنی زیر را در بدن ذکر کنید.
آهن: در ترکیب هموگلوبین خون نقش اساسی دارد و وظیفه آن حمل اکسیژن به نقاط مختلف بدن است.
کلسیم: به ساخت دندان ها، استخوان ها و حفظ و استحکام آنها کمک می کند.
سدیم : به حفظ تعادل مایعات در بدن یاری می رساند.
- نقش آب در بدن چیست؟
آب در تمام فعل و انفعالات بدن نقش دارد. 60 درصد حجم بدن را آب تشکیل می دهد. آب بخش اصلی خون را تشکیل می دهد، به دفع مواد زائد، تنظیم دمای بدن و انتقال مواد مغذی مورد نیاز تمام سلول های بدن کمک می کند.
- برای برخورداری از تغذیه سالم نیازمند رعایت سه اصل هستیم، آن سه اصل کدامند؟
تعدل ، تنو.ع و تناسب.
- معنی هر یک از اصول زیر در تغذیۀ سالم چیست؟
اصل تعادل: یعنی مصرف مقادیر کافی از مواد مغذی مورد نیاز برای حفظ سلامت بدن است.
اصل تنوع؛ یعنی مصرف انواع مختلف مواد غذایی که در شش گروه اصلی غذایی قرار می گیرند.
اصل تناسب؛ یعنی میزان و نوع غذایی که یک نفر مصرف می کند باید با نیازمندی های تغذیه ای او تناسب داشته باشد.
- منظور از نیازمندی های تغذیه ای یک فرد چیست؟
به مقدار مواد مغذی اطلاق می شود که برای حفظ سلامتی ، باید مصرف شوند.
- نیازمندی های تغذیه ای افراد بر چه اساسی تعیین می شود؟
با توجه به شرایط جسمی، محیطی و فردی متفاوت است و بر اساس سن، جنس، وزن و میزان فعالیت بدنی فرد تعیین می شود.
نکته: ریشه های عادت های غذایی یک فرد، جامعه یا خانواده در وضعیت اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، جغرافیایی، مذهبی، کشاورزی و باورها و ارزش های افراد آن جامعه نهفته است و معمولاً از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود.
- کمبود عنصر روی در کودکان و نوجوانان چه عوارضی ایجاد می کند؟
روی در کودکان و نوجوانان موجب کاهش سرعت رشد می شود و به کوتاهی قد و تأخیر در بلوغ آنها می انجامد.
- علت بیماری های زیر را نام ببرید.
الف) بیماری پوکی استخوان: ناشی از کمبود کلسیم.
ب) بیماری گواتر: ناشی از کمبود یُد.
پ) بیماری کم خونی: در اثر فقر آهن ایجاد می شود
درس 4 کنترل وزن و تناسب اندام
- چاقی چیست؟
چاقی عبارت است از تجمع غیرطبیعی و بیش از اندازه توده چربی در بدن به طوری که سلامتی فرد را به خطر بیندازد.
- ویژگی هر یک از الگوهای چاقی زیر را بیان کنید.
الف) الگوی سیب: اگر چربی های اضافی، بیشتر در ناحیه شکم متمرکز شده باشد، الگوی چاقی فرد شبیه به سیب می گویندو در مردان شایعتر است.
ب) الگوی گلابی: اگر چربی اضافی، بیشتر در ناحیه باسن و ران ها متمرکز شده باشد، الگوی چاقی شبیه گلابی است و آن را الگوی گلابی می گویند. این الگو در بین زنان شایع تر است.
- کدام الگوی چاقی خطر ابتلا به بیماری های قلبی – عروقی را افزایش می دهد.
الگوی سیب.
- عوامل چاقی را نام ببرید.
1- ژنتیکی ، 2- محیطی ، 3- روانی ، 4- بیماری های جسمی 5- دارو ها.
درس 5 بهداشت و ایمنی مواد غذایی
- منظور از بهداشت مواد غذایی چیست؟
رعایت اصول و موازین بهداشتی یا انجام یک سری اعمال در کلیه مراحل تهیه و تولید، حمل و نقل،
نگهداری، فروش و مصرف مواد غذایی به منظور کاهش آلودگی های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی
را تا حدّی که برای سلامت انسان زیان بار نباشد، بهداشت مواد غذایی می گویند.
- بیشترین آلودگی در مواد غذایی بر اثر چیست؟
بر اثر بی احتیاطی در مراحل تولید، فراوری، نگهداری، حمل و نقل و عرضه موادغذایی ایجاد می شود.
- چهار دسته از عواملی که سبب ایجاد فساد در مواد غذایی می شوند را نام ببرید.
1- شیمیایی ، 2- بیولوژیکی ، 3- فیزیکی و 4- مکانیکی.
- هر یک فساد مواد غذایی زیر مربوط به کدام عامل است؟
الف) سموم دفع آفات: شیمیایی
ب) میکروب و انگل ها: بیولوژیکی
پ) نور ، زمان و حرارت: فیزیکی
ت) ضربه دیدن : مکانیکی.
- بیماری های غذازاد یا بیماری های ناشی از غذا چه نوع بیماری هایی هستند؟
بیماری هایی هستند که به عللی از جمله پایین بودن سطح بهداشت فردی یا بهداشت محیط، عدم دسترسی به آب سالم، گسترش استفاده از غذاهای خیابانی و نبودن نظارت و… ایجاد می شوند.
- عوارض بیماری های غذازاد یا بیماری های ناشی از غذا ، چه شکلی است؟
تهوع،اسهال و استفراغ.
- بیماری های ناشی از غذا به سه دسته تقسیم می شود آنها را نام برده و توضح دهید؟
1- مسمومیت های غذایی: که به علّت آلودگی مواد غذایی به باکتری ها، ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا
در اثر عدم رعایت اصول بهداشتی و مصرف غذاهای ناسالم ایجاد می شود.
2- عفونت های غذایی: که به دلیل آلودگی مواد غذایی به انواع مواد شیمیایی، سموم قارچی، آفت کش ها،
فلزات سنگین و حشره کش ها بروز می کند.
3- بیماری های غذایی ناشی از انگل های گوشت حیوانات آلوده و بیمار: که در این دسته از بیماری ها
می توان از کرم کدو در گوشت گاو نام برد.
فصل 3: پیشگیری از بیماری ها
درس 6 بیماری های غیر واگیر
- بیماری ها به چند دسته تقسیم می شوند؟ آنها را نام ببرید.
به دو دسته، واگیر و غیر واگیر.
- عواملی که باعث کاهش بیماری های واگیر شده اند را نام ببرید.
کشف و ساخت انواع واکسن ها و دارو ها.
- عواملی که باعث افزایش بیماری های غیر واگیر شده اند را نام ببرید.
توسعه اقتصادی، صنعتی و گسترش ارتباطات موجب ماشینی شدن زندگی و به دنبال آن تغییراتی در شیوه زندگی همچون کم تحرکی، رژیم غذایی نامناسب، مصرف دخانیات.
- بیماری های غیرواگیر چیست؟
بیماری های غیرواگیر به مجموعه ای از بیماری ها گفته می شود که اساساً عامل مشخصی ندارند، مثلاً توسط یک عفونت حاد ایجاد نمی شوند بلکه به جای یک علت مشخص، چند عامل خطر در ابتلای به آنها نقش دارند.
- عوامل خطر در ایجاد بیماری های غیر واگیر چیست؟
عوامل خطر شامل عوامل شناخته شده اجتماعی، محیطی و رفتاری هستند که خطر یا احتمال ابتلا به یک بیماری یا آسیب را افزایش می دهند.
- بیماری قلبی عروقی چیست ؟
بیماری قلبی عروقی به هرگونه بیماری که دستگاه گردش خون را تحت تأثیر قرار دهد گفته می شود
بیماری های قلبی – عروقی شامل کدام بیماری ها است؟
شامل بیماری های قلبی، بیماری های عروقی مغز و کلیه و بیماری های عروق محیطی است.
- عواملی که بیماری های قلبی -عروقی را افزایش میدهند نام ببرید.
کهولت سن و سابقۀ خانوادگی بیمار.
- عوامل خطر ابتلا به بیماری های قلبی -عروقی که قابل درمان و کنترل هستند را ذکر کنید.
فشارخون بالا، اختلالات چربی خون، اضافه وزن و چاقی، عدم تحرک، بیماری دیابت و استعمال دخانیات.
نکته: فشار خون بالا و اختلالات چربی خون از مهم ترین عوامل خطر ابتلا به بیماری های قلبی – عروقی است.
- چرا به فشار خون بالا قاتل خاموش می گویند؟
زیرا علامتی ندارد.
نکته: فشارخون بالا به آسانی قابل تشخیص و معمولاً قابل درمان است.
- فشار خون طبیعی کدام است؟
12 روی 8 (8/12) یا 120 روی 80 (80/120) میلیتر جیوه.
- چه فشاری ، فشار خون پایین محسوب می شود؟
کمتر از 90 روی 60(60/90) میلیمتر جیوه.
اختلالات چربی خون
نکته: افزایش خطر بروز بیماری های قلبی عروقی با بروز بسیاری دیگر از بیماری های مزمن همچون دیابت نوع 2 و سرطان نیز در ارتباط است.
- انواع چربی های موجود در خون را نام برده و توضیح دهید.
کلسترول: کلسترول ماده ای از جنس چربی است که در تمام سلول های بدن وجود دارد. بیشترین قسمت
کلسترول در داخل بدن، در کبد، ساخته می شود و بقیه آن با مصرف غذاهای پرچرب وارد بدن می گردد.
HDL : این نوع چربی باعث می شود تا کلسترول از جدار داخلی شریان ها جدا شود به همین دلیل به آن کلسترول خوب می گویند. سطح این چربی با بروز بیماری های قلبی عروقی ارتباط عکس دارد و با افزایش میزان آن در خون، خطر بیماری های قلبی عروقی کاهش می یابد.
LDL: با افزایش سطح (LDL) خطر بروز بیماری های قلبی عروقی افزایش می یابد ، زیرا بخشی از LDL خون اکسیده شده و در جدار شریان ها رسوب می کند و منجر به سخت شدن و تنگ شدن جدار شریان ها می شود، به همین دلیل به آن. » کلسترول بد « گفته می شود.
تری گلیسرید: با بالا رفتن میزان تری گلیسرید خون، سطح HDL خون کاهش می یابد، در نتیجه بالا بودن آن را به عنوان عامل خطر بروز بیماری های قلبی عروقی می دانند.
- چرا به HDL چربی خوب می گویند؟
چون این نوع چربی باعث می شود تا کلسترول از جدار داخلی شریان ها جدا شود.
- چرا بالا بودن تری گلیسیرید خون ،عامل خطر بروز بیماری های قلبی عروقی است؟
چون با بالا رفتن میزان تری گلیسرید خون، سطح HDL خون کاهش می یابد.
- چرا افزایش LDLخون خطر بروز بیماری های قلبی – عروقی را افزایش می دهد؟( چرا به LDL چربی بد می گویند؟)
زیرا بخشی از LDL خون اکسیده شده و در جدار شریان ها رسوب می کند و منجر به سخت شدن و تنگ شدن جدار شریان ها می شود
- چربی های موجود در مواد غذایی چند نوعند؟ نام ببرید.
3 نوع
اسید های چرب اشباع: اسید های چرب اشباع موجب افزایش سطح کلسترول و بالارفتن احتمال
بیماری های قلبی عروقی می شوند.
اسید های چرب غیراشباع: برخلاف اسید های چرب اشباع، این اسیدها موجب کاهش سطح کلسترول ، سطح LDL و تری گلیسرید خون می شوند.
اسید های چرب ترانس: ثابت شده است که اسیدهای ترانس موجب افزایش LDL و کاهش HDL می شوند. از این رو مصرف زیاد آنها با بالا رفتن خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی ارتباط مستقیم دارد.
نکته: بهتر است میزان چربی ترانس روغن ها تا حد امکان در حد صفر و یا کمتر از 5 درصد باشد.
اسید های چرب غیراشباع در چه غذا هایی وجود دارد؟ در روغن زیتون، روغن بادام زمینی و مغز ها و ماهی های چرب از جمله قزل آلا و سالمون و… وجود دارد.
- اسید های چرب ترانس در چه روغن هایی وجود دارد؟
اسید های چرب ترانس در روغن های نباتی جامد موجود در غذاهای سرخ شده، شیرینی ها، غذا های آماده و برخی از کره های گیاهی )مارگارین ها( وجود دارد.
سکته قلبی
- مهم ترین علامت بالینی در سکته قلبی چیست؟
احساس فشار آزاردهنده، سنگینی یا درد در وسط قفسه سینه که معمولاً به طور ناگهانی شروع می شود و بیش از چند دقیقه ادامه می یابد.
- نشانه های سکتۀ قلبی چیست؟
درد قفسه سینه با هریک از نشانه های عرق سرد، رنگ پریدگی پوست، تنگی نفس، تهوع، گیجی، ضعف
قالب گروه های چند نفره سفیران سلامت، مانور اقدامات اولیه در حمله قلبی و سکته مغزی را به صورت فرضی نمایش دهید. یا خستگی بدون علت و نبض سریع یا نامنظم از دیگر نشانه های سکته قلبی است و اگر این درد به شانه ها، گردن، بازو ها و فک پایین انتشار داشته باشد، جدی تر خواهد بود.
سکته مغزی
- علائم سکته مغزی را نام ببرید.
سردرد ناگهانی شدید، از دست دادن ناگهانی بینایی، عدم کنترل عضلات و تعادل، از دست دادن ناگهانی احساس در بازو، پا یا صورت، گیجی ناگهانی و از دست دادن تکلم از علائم سکته مغزی هستند.
سرطان
- مهم ترین دلایل برای افزایش سرطان چیست؟
افزایش تعداد سالمندان با توجه به بالا رفتن سن امید به زندگی، چراکه بروز سرطان با افزایش سن افزایش می یابد.
تغییر در شیوه زندگی مانند افزایش مصرف دخانیات، غذاهای چرب و پرکالری و کم تحرکی.
عوامل محیطی همچون هوای آلوده، استفاده از کودهای شیمیایی در فعالیت های کشاورزی،
افزودنی های شیمیایی موجود در مواد غذایی و …
سهولت تشخیص بیماری سرطان نسبت به گذشته.
بیماری سرطان چیست و آیا این بیماری قابل پیشگیری و درمان است؟
- بیماری سرطان چیست و آیا این بیماری قابل پیشگیری و درمان است؟
بدن هر روز در بسیاری از اعضا، سلول های جدیدی ایجاد می کند. این فعالیت تحت کنترل دستگاه ایمنی بدن انجام می شود ولی ممکن است بر اثر مواجهۀ مکرر با برخی عوامل مستعد کننده ابتلا به سرطان، بروز خطا
در تقسیم سلول به وجود آید و یک سلول طبیعی به یک « سلول سرطانی »تبدیل شود. این سلول تغییریافته از سلول های همسایه اش جدا می شود و دیگر از دستورها و علائم داخلی، که سلول های دیگر در کنترل آنها هستند، پیروی نمی کند و به جای هماهنگی با سلول های دیگر خودسرانه عمل می کند که به آن «سلول جهش یافته « گفته می شود. سلول جهش یافته تقسیم و به دو سلول جدید » جهش یافته «تبدیل می شود و این فرایند زنجیره ای به همین ترتیب ادامه می یابد تا جایی که همان یک سلول موذی به توده ای از سلول ها که « تومور « نامیده می شود، تبدیل می گردد. گاهی این تومورها خوش خیم اند و رشد نمی کنند، ولی
در صورتی که رشد کنند و تقسیم شوند و سلول های طبیعی اطراف خود را از بین ببرند و به نقاط دیگربدن هم دست اندازی کنند تومور بدخیم محسوب می شود. هرچه تومورهای بدخیم رشد کنند و بزرگ تر شوند، جلوی رسیدن مواد غذایی و اکسیژن را به سلول های سالم می گیرند و با پیشرفت سرطان، سلول های سالم می میرند و عملکرد و سلامت بیمار از بین می رود. اگر جلوی این فرایند گرفته نشود، سرطان به مرگ می انجامد.
- چرا تومور بدخیم کشنده است؟
چون هرچه تومورهای بدخیم رشد کنند و بزرگ تر شوند، جلوی رسیدن مواد غذایی و اکسیژن را به سلول های سالم می گیرند و با پیشرفت سرطان، سلول های سالم می میرند
پیشگیری از سرطان
- راه های پیشگیری از سرطان را بنویسید.
با حفظ وزن مطلوب، تغذیه سالم و عادت های تغذیه ای صحیح، تحرک بدنی و پرهیز از مصرف دخانیات و الکل.
نکته: سرطان ها اگر به موقع تشخیص داده شوند قابل درمان هستند.
- تشخیص و درمان سرطان به چه صورتی انجام می شود؟
با انجام خودآزمایی و غربالگری.
- انواع آزمایش های شایع غربالگری سرطان را نام ببرید؟
1- ماموگرافی ، 2- پاپ اسمیر ، 3- آزمایش خون و 4- آزمایش خون مخفی در مدفوع و کولونوسکوپی
- هر یک از آزمایش های زیر در تشخیص کدام نوع سرطان موثر است؟
الف) ماموگرافی: در تشخیص سرطان سینه.
ب) پاپ اسمیر: در تشخیص سرطان دهانه رحم.
پ) آزمایش خون: در تشخیص سرطان پروستات در مردان
ت) آزمایش خون مخفی در مدفوع و کولونوسکوپی: در تشخیص سرطان روده .
دیابت چیست و علل ابتلا به این بیماری کدام اند؟
- دیابت چیست و علل ابتلا به این بیماری کدام اند؟
مواد غذایی بعد از مصرف در بدن به صورت قند )گلوکز( درمی آیند و از این قند برای تولید انرژی استفاده
می شود. انسولین هورمونی است که در بدن از غده لوزالمعده )پانکراس( ترشح شده و موجب ورود قند به سلول و استفاده از آن می شود. انسولین مثل کلید برای سلول عمل می کند. اگر انسولین کم باشد و یا کار خود را به خوبی انجام ندهد، قند وارد سلول نشده و سلول گرسنه می ماند که در نتیجه کار بدن دچار اختلال می شود، از طرفی قند خون بالا رفته مانند سم عمل می کند و به سلول ها و بافت های بدن آسیب می رساند.
- شایع ترین انواع دیابت را نام و توضیح دهید.
1- دیابت نوع یک: این بیماری در هر سنی می تواند رخ دهد ولی عمدتا در سنین پایین دیده می شود و از آنجا که بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده می شود به آن دیابت جوانان نیز می گویند. این نوع دیابت در اثر عواملی مانند: زمینه ژنتیکی، ویروس، فشارهای روانی و اختلال در سیستم ایمنی بدن ایجاد می شود. لوزالمعده )پانکراس( اصلا قادر به تولید انسولین نیست.
2- دیابت نوع دو: این دیابت، شایع ترین نوع دیابت است و در سنین بزرگ سالی آغاز می شود، به همین دلیل برخی از پزشکان به آن دیابت بزرگ سالان می گویند. این بیماری در اثر عواملی مانند: اضافه وزن و چاقی، کم تحرکی، سابقه فامیلی و زمینه ارثی بروز می کند. لوزالمعده )پانکراس( قادر به تولید انسولین کافی نیست یا بدن به انسولین مقاومت نشان می دهد.
علائم و نشانه های دیابت
- علائم و نشانه های دیابت را ذکر کنید.
بالا بودن قند خون نشانه اصلی بیماری دیابت است علائم در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 معمولاً شدید و ناگهانی و شامل پرخوری، پرنوشی، پرادراری، احساس خستگی زیاد، کم شدن وزن بدن و لاغری و تاری دید است.
بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 اغلب بدون علامت هستند و علائم معمول آن عبارت اند از: احساس خستگی و بی حوصلگی، گرسنگی، تشنگی، احساس سوزش در انگشتان دست و پا، کاهش وزن، ادرار شبانه، اختلال در بینایی، عفونت های مکرر و تأخیر در بهبود زخم ها و بریدگی ها.
عوارض دیابت
- دیابت چه عوارضی دارد؟
عوارض دیابت تقریباً تمام دستگاه های بدن را درگیر می کند و عدم تشخیص و درمان به موقع عوارض دیابت می تواند به نابینایی، دیالیز یا پیوند کلیه، قطع پا و سکته های قلبی و مغزی منجر شود.
- 7گام پیشگیری از دیابت را نام ببرید
- برخورداری از رژیم غذایی متوازن و متعادل
- پرهیز از مصرف غذا های پر شکر یا چرب
- مراجعه به پزشک متخصص در صورت داشتن عوامل خطرساز غیرقابل پیشگیری
- حفظ وزن مطلوب
- انجام فعالیت های بدنی روزانه
- پرهیز از مصرف دخانیات
- کنترل منظم قند خون
درس 7 بیماری های واگیر
- بیماری هایی که از طریق دستگاه گوارش منتقل می شوند نام ببرید.
بیماری اسهال خونی، انگل های روده ای، وبا.
- بیماری های ویروسی چگونه منتقل می شوند؟
ویروس به وسیلهٔ قطرات کوچکی که به هنگام عطسه یا سرفه عفونی فرد بیمار در هوا پخش می شود به دیگران سرایت می کند.
- راه های انتقال پدیکلوزیس را بنویسید.
از راه وسایل شخصی مثل شانه، برس، کلاه، روسری، لباس، وسایل خواب، وسایل سلمانی و حمام به دیگران منتقل می شود.
- عوامل بیماری زایی که از طریق دستگاه تناسلی منتقل می شوند شامل کدام میکروب ها هستند؟
ویروس ها، باکتری ها، تک یاخته ها و قارچ ها هستند که باعث ابتلا به بیماری هایی همچون سوزاک، تبخال تناسلی، زگیل تناسلی و… می شوند.
- هپاتیت چه نوع بیماری است؟
گاهی به علل مختلف، از جمله آلودگی ناشی از ویروس، کبد التهاب پیدا می کند که این امر موجب وارد آمدن آسیب به کبد و مختل کردن فعالیت آن می شود. به این وضعیت بیماری هپاتیت گفته می شود.
- منظور از دوران پنجره در بیماری ایدز چیست؟
از زمان ورود ویروس به بدن تا زمانی که گلبول های سفید آنتی بادی ترشح کنند و سطح آنتی بادی به حد قابل تشخیص برسد، مدتی بین دو هفته و گاهی تا سه می گویند.
نکته: در دوران پنجره علی رغم اینکه ویروس در بدن فرد هست ولی نتیجۀ آزمایش منفی است.
نکته: اصلی ترین روش پیشگیری در همۀ بیماری های عفونی از جمله اچ آی وی آن است که مانع ورود میکروارگانیسم به بدن شویم.
- دو راه اصلی پیشگیری از ابتلا به ایدز(HIV) را بنویسید.
عدم استفاده از سرنگ و سرسوزن مصرف شده و پرهیز از رفتارهای جنسی پرخطر.
فصل 4: بهداشت در دوران نوجوانی
درس 8 بهداشت فردی
درس 9 بهداشت ازدواج و باروری
درس 10 بهداشت روان
فصل 5:پیشگیری از رفتارهای پر خطر
درس 11 مصرف دخانیات و الکل
درس 12 اعتیاد به مواد مخدّر و عوارض آن
فصل 6: محیط کار و زندگی سالم
درس 13 پیشگیری از اختلالات اسکلتیعضلانی) کمر درد(
درس 14 پیشگیری از حوادث خانگی
